همشهری؛ شتاب‌دهنده استارتاپ‌های رسانه

کیوسک خبر: اکنون روند سنتی تولید روزنامه‌ها چشم‌انداز روشنی را پیش روی رسانه‌های مکتوب قرار نمی‌دهد. وابستگی به کاغذ و فرایند چاپ تبدیل به معضلی بزرگ برای رسانه‌های مکتوب در سراسر جهان شده است. این شرایط، مدیران همه رسانه‌های مکتوب را به این فکر انداخته که برای زنده نگه‌داشتن روزنامه‌ها از روش‌ها و فناوری‌های نوین بهره بگیرند.

یکی از این روش‌ها استفاده از فناوری‌های جدید است و مؤسسه همشهری به‌عنوان بزرگ‌ترین بنگاه رسانه‌ای کشور به همین‌خاطر به‌تازگی اقدام به راه‌اندازی مرکز نوآوری رسانه کرده تا افراد و تیم‌های استارتاپی بتوانند ایده‌های خود در حوزه رسانه را عملیاتی و تبدیل به محصول کنند.

پرویز کرمی دبیر ستاد فرهنگسازی اقتصاد دانش‌بنیان معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری می‌گوید حساب ویژه‌ای روی همشهری برای فعالیت به‌عنوان شتاب‌دهنده حوزه رسانه باز کرده و این مؤسسه پرسابقه می‌تواند در گسترش استفاده از فناوری‌های جدید در رسانه‌های کشور پیشتاز باشد.

مرکز نوآوری رسانه همشهری با همکاری معاونت علمی و فناوری ریاست‌جمهوری شکل گرفته است. چه هدف‌هایی را برای این مرکز در اکوسیستم استارتاپی کشور در نظر دارید؟

وقتی از مرکز نوآوری صحبت می‌شود، درواقع از یک شتاب‌دهنده صحبت می‌کنیم. کار شتاب‌دهنده این است که ایده‌های جوانان خلاق، دانشجو و خوشفکر را در یک حوزه حمایت می‌کند تا این ایده‌ها اجرایی و عملیاتی شوند. معاونت علمی و فناوری حمایت‌های بذری اولیه، حمایت‌های مشاوره‌ای و قانونی و مواردی را که به شرکت‌های خلاق تعلق می‌گیرد از طریق شتاب‌دهنده به آن دسته از افرادی که در حوزه رسانه ایده‌ای دارند و می‌خواهند آن را عملیاتی کنند می‌رساند.

«همشهری» هم درواقع برای اینکه نیازهای حوزه خود را جمع‌سپاری و اجرا کند این مرکز نوآوری را راه‌اندازی کرده است. «مرکز نوآوری رسانه» درباره موضوعات و نیازهای مختلف فراخوان می‌دهد و ایده‌ها و دانشجویان را جذب می‌کند. سپس نسبت به تیم‌سازی‌، منتورکردن و حمایت‌های مالی و قانونی اقدام می‌کند. به‌عنوان نمونه، این مرکز مکانی را در اختیار دانشجویان قرار می‌دهد و امکاناتی را برای آنها فراهم می‌کند. مرکز نوآوری سپس یا سرمایه‌گذار برای این ایده‌ها جذب می‌کند یا خود مؤسسه سرمایه‌گذاری می‌کند تا یک ایده به محصول تبدیل شود. این محصول ممکن است یک فناوری در حوزه نرم‌افزار باشد یا یک خدمت یا یک تولید خاص. از این طریق همشهری هم مسئولیت اجتماعی خود را انجام می‌دهد، هم نیازهای خود را رفع می‌کند و هم از فناوری‌های روز در حوزه رسانه استفاده می‌کند.

به‌نظرتان چقدر رسانه‌ها توانسته‌اند از فناوری‌های جدید استفاده کنند؟

ما الان می‌بینیم که صوت و تصویر به‌صورت جدی به حوزه رسانه ورود پیدا کرده است. ما هنوز در این حوزه نتوانسته‌ایم از داشته‌های خود بهره بگیریم. نمونه‌های آن فناوری‌های AR (واقعیت افزوده) و VR (واقعیت مجازی) است که وارد حوزه رسانه شده است. این کارها باید موضوع روز باشد و اکنون نیروی جوان، خوشفکر، تلاشگر و جست‌وجوگری که بتواند آن را انجام دهد، در دانشگاه‌های ما در حال تحصیل است. به‌عنوان مثال، دانشجویان می‌توانند از هوش مصنوعی در حوزه رسانه استفاده کرده و مشاغل جدیدی را در این حوزه ایجاد کنند. رسانه دیگر صرفا خبرنگاری نیست. تولید خبر و انتشار آن در کسری از ثانیه در حال انجام است. بهره‌گیری از فناوری‌ها و منطبق‌کردن این تولید و نشر با فناوری‌های روز و به خدمت گرفتن آن از عهده افرادی برمی‌آید که الان در دانشگاه‌های ما پراکنده هستند و جذب و تیم‌سازی‌ آنها و تبدیل ایده‌شان به محصول کار مرکز نوآوری رسانه است.

تیم‌های استارتاپی الان ممکن است به‌ویژه در حوزه واقعیت افزوده حضور داشته باشند، اما هنوز وارد حوزه رسانه نشده باشند. زیرا حوزه رسانه به‌نظر می‌آید حوزه‌ای است که از لحاظ اقتصادی با مشکل روبه‌روست. شما در این مورد هم به این مرکز کمک می‌کنید که این تیم‌ها شناسایی و جذب شوند؟

حتما کمک خواهیم کرد. لازم است نکته‌ای را در اینجا بگویم. بعد از داستان کروناپلاس و کمک به استارتاپ‌هایی که در حوزه کرونا در حال ضربه‌خوردن بودند، استارتاپ پلاس را اجرا کردیم. استارتاپ پلاس شبیه همین مرکز نوآوری رسانه است، اما در حوزه فناوری‌های نوظهور مانند بلاکچین، واقعیت افزوده، واقعیت مجازی، خانه‌های هوشمند، شهر هوشمند، اینترنت اشیاء و هوش مصنوعی فعالیت می‌کند. ورودی‌ها هم از طریق بوت‌کمپ‌هاست. ما برای کسانی که از این بوت‌کمپ‌ها استفاده می‌کنند تا ۵۰درصد تسهیلات در نظر گرفته‌ایم و یارانه می‌دهیم. برای دانشگاه‌هایی که پایان‌نامه‌هایی در این حوزه داشته باشند، در مقطع کارشناسی ۱۰میلیون تومان و دکتری تا ۵۰میلیون تومان یارانه می‌دهیم. برای شرکت‌های بزرگی که بخواهند به این ۷حوزه فناوری‌های نوظهور ورود پیدا کنند، ازجمله همشهری، تا سقف ۵۰۰میلیون تومان کمک مالی درنظر گرفته‌ایم. وی‌سی‌ها (شرکت‌های سرمایه‌گذاری بزرگ) اگر بخواهند به این حوزه ورود کنند با کمک صندوق نوآوری و شکوفایی تا سقف ۳۰۰میلیون تومان می‌توانند تسهیلات مالی دریافت کنند. درواقع می‌خواهیم کاری کنیم که حلقه ارتباط صنعت، دانشگاه و نیاز جامعه شکل بگیرد. اینها بستر دولتی ندارند، درواقع بستری دارند که به‌صورت زیست‌بوم این کار را می‌کنند. مراکز نوآوری، استارتاپ‌فکتوری‌ها و کارخانه‌های نوآوری این کار را انجام می‌دهند. در حوزه رسانه، کسی که متولی باشد و این حوزه را بشناسد، دارایی فیزیکی، نیروی انسانی، نیروی مدیر و سیاستگذار داشته باشد، ازجمله همشهری، مورد هدف ما بود که امروز به آن دست یافته‌ایم.

یعنی شما به‌طور جدی حوزه رسانه را مانند حوزه‌های دیگر به اکوسیستم استارتاپی کشور اضافه کرده‌اید؟

دقیقا همینطور است. رسانه‌ها تغییردهنده و تأثیرگذار در زندگی سیاسی، اجتماعی، فرهنگی و اقتصادی ما هستند. کشور ما اگر می‌خواهد در مسیر پیشرفت قرار بگیرد باید روزآمد باشد.

اکنون تعدادی مرکز نوآوری رسانه دیگر هم داریم. به‌عنوان مثال یک مرکز در ایستگاه نوآوری شریف افتتاح شد و الان هم گفتید که با یک خبرگزاری در حال کار هستید. آیا این مراکز با هم تعامل دارند و آیا می‌توانند این اکوسیستم را کامل کنند؟

بله، اینها همپوشانی دارند اما موازی‌کاری ندارند. مورد شریف در حوزه «وی‌کست» در حوزه تولید محتوا و رسانه تلویزیون و مدیا بود. یک خبرگزاری در حوزه رسانه‌های مجازی و خبرگزاری‌ها بود و همشهری در حوزه رسانه‌های مکتوب است. با این حال نباید فراموش کنیم که این موارد برای نخستین‌بار در ایران شکل گرفته است. امیدوارم رقابت سالم در عین کار و تلاش شکل بگیرد و بتوانند با هم رقابت کنند. منافع این موضوع به جامعه و دانشجویانی بازمی‌گردد که فارغ‌التحصیل این رشته هستند و برای خود هیچ بازار کاری تصور نمی‌کنند. دانشجویی که در حوزه رسانه ایده دارد و مطمئن است که می‌تواند آن را اجرا کند اما حامی و سرمایه‌گذار ندارد، می‌تواند به این مراکز نوآوری مراجعه کرده و ایده خود را به محصول تبدیل کند.