القائات نادرست از میزان مهاجرت نخبگان ایرانی

کیوسک خبر: هرگاه صحبت از آمار مهاجرت نخبگان و افراد تحصیل کرده به میان می‌آید باید مهاجران ماهر و متخصص و تحصیل کرده و مهاجران تحصیلی و دانشجویی را در نظر بگیریم که مجموعه هر دو گروه به عنوان «مهاجرت افراد ماهر و تحصیل‌کرده» خواهد بود.

کشورهای دنیا هر کدام با شرایط و ارائه امکانات و خدمات گوناگون به دنبال جذب نیروهای ماهر و تحصیل کرده هستند؛ بنابراین رقابت در این عرصه بسیار شدید است.

متاسفانه در کشورمان ادعاهای غیر کارشناسی و فاقد مستندات درست و علمی چشم انداز نادرستی را از وضعیت مهاجرت کشورمان ترسیم کرده است.

در یکی از این ادعاها گفته شده است ” سالانه ۱۸۰ هزار نفر از افراد با تحصیلات عالی از ایران مهاجرت می‌کنند”.

حال یک سوال اساسی در خصوص این ادعا به وجود می‌آید که این رقم چگونه به دست آمده و در کدام منبع معتبر جهان و نیز سازمان رسمی که متولی این موضوع‌ است، ثبت و انتشار یافته است؟ آیا چنین چیزی صحت دارد؟ این ادعا دارای مستندات علمی است؟

براساس آخرین آمار یونسکو (UNESCO)، تعداد دانشجویان خروجی از ایران در سال ۱۹۹۸ میلادی چیزی حدود ۱۸ هزار نفر بوده است که این میزان در سال ۲۰۱۷ به عدد ۵۰ هزار نفر رسیده است. این در حالی است که بیشترین میزان خروج دانشجویان از ایران در سال ۲۰۱۶ با عدد ۵۲ هزار و ۳۰۷ نفر به ثبت رسیده است.

از سویی دیگر، بیان این ادعا بدون در نظر گرفتن تعداد دانشجویان کشور طی این سال‌ها یا نشان از غیرحرفه‌ای بودن این افراد دارد و یا می‌تواند فکر و قصد سوئی در این قضایا نهفته باشد.

در طول این سال‌ها ( از سال ۱۹۹۸ تا ۲۰۱۷ میلادی) تعداد دانشجویان کشور از حدود یک میلیون و ۳۰۰ هزار نفر به حدود ۴ میلیون و ۳۵۰ هزار نفر رسیده است. بنابراین اگر نسبت دانشجویان خروجی به کل جمعیت دانشجویان کشور را در نظر بگیریم این میزان نه تنها افزایش نیافته است، بلکه روندی نزولی را شاهد بوده است.

براساس آمار مهاجرانی که در کشورهای OECD به ثبت رسیده، در سال‌های ۲۰۱۱-۲۰۱۰ میلادی، ۴۷۱ هزار نفر از کل جمعیت ۹۳۲ هزار نفری مهاجران ایرانی در کشورهای OECD «ماهر و تحصیل‌کرده» بوده‌اند. این آمار نشان می‌دهد ایران برخلاف آنچه که در جامعه القا شده است دارای نرخ بالای خروج افراد «ماهر و تحصیل‌کرده» نیست.

بنابراین در سال‌های مورد اشاره ایران جایگاه چهارم را در مهاجرت افراد «ماهر و تحصیل‌کرده» بعد از کشورهای هند، فیلیپین و آمریکا به خود اختصاص داده است.

نکته جالب توجه در این است، کشورهایی همچون آمریکا، کانادا، کره جنوبی، فرانسه، چین، بریتانیا و اوکراین در این فهرست دیده می‌شوند که تعدادی از این کشورها جزو کشورهای پیشرفته و توسعه ‌یافته محسوب می‌شوند، بنابراین موضوع خروج افراد ماهر و تحصیل‌کرده مختص کشور ایران و یا دیگر کشورهای در حال توسعه نیست و پدیده‌ای رایج در میان همه‌ی کشورهای دنیاست.