تولید فرش دستباف بدون نیاز به دار؛ آمیزه‌ای از هنر و فناوری

پژوهشگر جوان ایرانی به منظور کاهش هزینه و زمان مورد نیاز برای تولید فرش دستباف و بازگرداندن این هنر ارزشمند ایرانی به خانه‌های مردم، ایده فرش دستباف بدون دار را ارائه کرد و در جشنواره خوارزمی جایزه گرفت.

یکی از طرح‌های برگزیده در بیست و ششمین جشنواره جوان خوارزمی، طرح فرش دستباف بدون نیاز به دار بود. هانیه علی‌زاده پژوهشگر جوان کشورمان که برگزیده بخش نوآوری جشنواره جوان خوارزمی امسال است، در گفت‌وگو با خبرنگار ایرنا جزئیاتی از این طرح ابتکاری و مزیت‌های آن را تشریح کرد.

وی درخصوص اینکه چگونه این ایده به ذهنش خطور کرده است، گفت: رشته تحصیلی من در زمینه فرش بوده است و در دانشگاه هنر در رشته فرش تحصیل کردم و می‌توان گفت که سال‌هاست در این فضا فعالیت دارم، پیش از این نیز تابلوفرش‌هایی با نقوش خود فرش و پایبندی به اصول ساخت فرش ایرانی تولید کرده و به نمایش گذاشته بودم.

علی‌زاده توضیح داد: ساختار کلی فرش دستباف شامل تار، پود و پرز (گره) است که از مواد اولیه طبیعی تهیه می‌شود و با دست بر روی دارهای افقی یا عمودی بافته می‌شود. من در این طرح، دارکشی و چله‌کشی و پودکشی را حذف کردم و به گره‌ها و الیاف گره، پایبند بودم.

وی افزود: فرش دستباف بدون نیاز به دار با استفاده از پشم طبیعی و با گره متقارن بافته شده است، در این نوع فرش، بستر تار و پود از یک شبکه توری تشکیل شده که مراحل چله‌کشی و پوددهی را حذف کرده است. گره‌ها به صورت مستقیم میان خانه‌های شبکه، زده می‌شوند و محکم می‌شوند.

علی‌زاده خاطرنشان کرد: البته طرح فرش دستباف بدون دار، نیاز به توسعه و تحقیق بیشتری دارد، تحقیقات من هنوز ادامه دارد و زمانی که پیشرفت بیشتری به دست بیاورم طرح‌ را عمومی‌سازی می‌کنم.

وی ادامه داد: این طرح همه مراحل امتحانی خود را پس داده اما هنوز به تولید انبوه نرسیده است و امیدوارم در سال پیش رو آزمایش‌های ما به اتمام برسد.