سورنا ستاری معاون علمی و فناوری رییسجمهوری در این آیین با بیان اینکه توسعه، مفهومی فرهنگی است، افزود: این باور که میتوانیم با توسعه کارخانههای سنتی و سخت، توسعه را در دست بگیریم کاملا نادرست است. باید به این باور برسیم که تنها یک فرد دانش آموخته که اشتغال آفرینی می کند و به حل مشکلی از مشکلات کشور می پردازد، می تواند کشور را توسعه دهد.
رئیس بنیاد ملی نخبگان، ایجاد حس مسوولیتپذیری نسبت به جامعه را مهمترین ویژگی این طرح برشمرد و افزود: انتظار از شما این است که این تاثیر گذاری را در آینده خود و جامعه پیرامونی خود داشته باشید. شما در قالب پژوهش ها و محصولاتی که میسازید در کنار شکل دادن به شخصیت خود، در قالب یک گروه و تیم که از سراسر کشور کنار هم جمع شدهاند به تولید محصول هم می رسید.
ستاری ادامه داد: باید بدانیم هر تغییری در جامعه، نیازمند صرف هزینههایی است و این هزینه، از صرف وقت، زمان، مال تا آبرو و حیثیت را شامل میشود. در واقع این برخورداری از فهم و فرهنگ که چه مسوولیتی نسبت به جامعه داریم و چگونه باید این دین را به کشورمان که با مالیات خود، هزینه تحصیل ما را پرداخته اند را هم بپردازیم، مهمترین ارمغان طرح احمدی روشن به شمار میرود.
رئیس بنیاد ملی نخبگان با بیان اینکه باید بار دیگر به خود بنگریم و نسبت به ادعاهایی که درباره نخبگی یا مستعد بودن خود داریم و اینکه تا چه اندازه نسبت به جامعه خود ادای دین کرده ایم حساس باشیم، افزود: باید در قالب این طرح ضمن فراگرفتن کار گروهی، از استادان و متخصصانی که همراه شما هستند، بیاموزید که نسبت به جامعه خود مسئول هستید و باید در آینده این کشور اثرگذار باشید.
ستاری ادامه داد: همچنین بیاموزیم که چگونه از یک گروه، یک شرکت دانش بنیان شکل می گیرد و می تواند با اشتغال آفرینی و خلق محصول چراغ خانه هایی را روشن کند. این تفکر در مقابل رویکردی است که می گوید به واسطه نخبگی، سهم خود را از نفت بگیریم. اما این مفهوم نخبگی نیست باید برای نخبه بودن با توجه به توانمندی و اعتماد به نفسی که داریم، سهمی از تولید ناخالص داخلی نیز داشته باشیم.
به گفته معاون علمی و فناوری رییس جمهوری، طرح احمدی روشن، شروع این کار اثرگذار است و با موافقت هایی که با وزارت علوم، تحقیقات و فناوری داشته ایم، بنا شد تا این طرح به صورت ادامه دار و مستمر با همکاری این وزارتخانه و مشارکت دانشگاه ها ادامه یابد.
ستاری با اشاره به ارائه خدمات و محصولات فناورانه در قالب ایجاد شرکتهای دانشبنیان، گفت: اجتماعات نخبگانی و هستههای فناوری، همیشه جزو تاکیدات مقام معظم رهبری بوده است ولی بسیاری از این طرح ها به پیگیری و ممارست احتیاج دارد. مثال بارز آن نمایشگاه تجهیزات و مواد آزمایشگاهی ایرانساخت است که امروز در حالی تجهیزات پیشرفته و فناور آزمایشگاهی با قیمت های بالای ۸۰ میلیارد تومان که توسط شرکت های دانش بنیان تولید شده، به فروش می رسد که در گام های نخست، شیشه های آزمایشگاهی در این نمایشگاه به فروش می رسید. این توانمندی به دست نمی آمد مگر با تلاش، پیگیری صبر و ممارست.
وی در ادامه بیان کرد: طرح احمدی روشن، چنین فرهنگی را به همراه خود دارد که بهترین سالهایی که برای تحصیل صرف و هزینه های بسیاری که برای یک فرد و تحصیل او شده است، چگونه به یک محصولی که مردم بتوانند به کمک آن مشکلات را حل کنند و یا حتی خدمتی به جامعه ارائه بدهد، آموخته می شود.
معاون علمی و فناوری رییس جمهوری افزود: هر گروه یا فردی از هر استانی در صورتی که طرح دارای متقاضی از سرمایه گذار بخش خصوصی صنایع و شرکت ها داشته باشند و بتوانند بخشی از هزینه ها را متقبل شوند و کار را تحویل بگیرند، در طول سال در بنیاد از این طرح ها و ادامه آن استقبال می کنیم.
شکل گیری هسته های فناور برای رفع نیازهای جامعه
در بخش دیگری از این نشست، سید محمدصادق موحد سرپرست معاونت آیندهسازان بنیاد ملی نخبگان با اشاره به داشتن اهتمام ویژه به تجربیات قبلی و تلاش برای ارتقای سازوکارها و رویه ها نسبت به قبل به مرور پنج دوره گذشته طرح شهید احمدی روشن، پرداخت.
وی تاکید کرد: مهمترین رویکرد این طرح شکلدهی گروهها و هستههای فناور برای رفع نیازهای جامعه است و گفت: یکی از برنامه هایی که با همراهی اجتماعات نخبگانی طراحی و پیاده سازی شده، برنامه حمایت از هسته های دانشجویی مسأله محور یا طرح شهید احمدی روشن است.
وی با اشاره به مهمترین گامهای این طرح، افزود: گامهای نخست این طرح بر شناسایی مسائل، تشکیل هسته های نخبگانی مساله محور برای حل مسأله احصا شده و در گام بعدی حل مسأله واقعی را در اولویت قرار می دهد. آموزش و توانمندسازی دانشجوی مستعد در قالب حل مسأله واقعی، افزایش مهارت های اجتماعی، خودباوری و اعتماد به نفس واقعی توانایی حل مسئله نیز در آن دیده شده است.
به گفته موحد، ایجاد شبکه های مستعد، افزایش مهارت های کار تیمی و زمینه برای ایجاد توانمندی های نوظهور در بستر کار گروهی، افزایش اعتماد دستگاه های اجرایی و مراکز علمی و هدایت دانشجویان مستعد برای شناسایی مسایل راهبردی کشور از دیگر اهداف اجرای این طرح است.
وی ادامه داد: به طور کلی در مجموع این ۶ دوره بیش از ۷۴۴ هسته شکل گرفته است که بالغ بر ۲۰ هزار نفر متقاضی ورود به هسته ها بوده اند و تعداد کل برگزیدگان تا دوره ششم به ۶۶۴۹ نفر رسیده است. هفت هسته در دوره اول، و در حدود ۲۰۹ هسته در ششمین دور در این برنامه مسأله محور مشارکت داشته اند.
سرپرست معاونت آیندهسازان بنیاد ملی نخبگان همچنین بیان کرد: در دوره ششم طرح شهید احمدی روشن تعداد ۵۳۴ دانشجوی دکتری تخصصی ، تعداد ۶۶۵ دانشجوی کارشناسی ارشد و تعداد ۶۷۰ دانشجوی دورۀ کارشناسی به عضویت این هسته ها درآمدند و قرار است طی ۹ ماه آینده فعالیت علمی و فرهنگی انجام دهند. در مجموع نیز طی این شش دوره طرح، بالغ بر ۲۰۰۰ دانشجوی کارشناسی ، ۲۲۱۰ دانشجوی کارشناسی ارشد و ۲۴۳۱ دانشجوی دکتری در این هسته ها حضور داشته اند.
وی افزود: برنامه حمایت از اجتماعات مستعدین برتر یک برنامه راهبردی و اولویتدار در بنیاد ملی نخبگان و معاونت علمی و فناوری ریاست جمهوری است این برنامه به دنبال آن است که بر اساس سند راهبردی کشور در امور نخبگان و سایر اسناد بالادستی، رفع نیازهای کشور را به کمک هسته ها و اجتماعات نخبگانی انجام دهد.
وحید خدامی بنیانگذار مجموعه رناپ در حوزه فناوری mRNA نیز در این نشست، گفت: خیال پردازی ها نگاهی دوراندیشانه به من داده بود و یک نگاه کلان را در اختیار من گذاشت. من در کودکی در پی علاقمندی خودم بودم و وقتی با درس ژن مواجه شدم علاقمندی خودم را پیدا کردم و از آن زمان عطش من به ژنتیک سیراب نشده بود و هرموضوع جدید من را با اشتیاق به سوی خود می کشاند.
وی افزود: ورود دوباره من به زندگی با عضویتم در گروهی از فعالان زیست فناوری پزشکی رقم خورد. نزدیک به یکصد نفر در این پروژه در مقاطع مختلف فعالیت داشتهاند و شرکت های دانش بنیان، معاونت علمی و فناوری و دانشگاه علوم پزشکی روی این پروژه همکاری و حمایت داشته اند. زمانی که این کار را شروع کردیم هیچ دارویی به بازار نرسیده بود و زیرساخت های آن وجود نداشت با تیم سازی که صورت گرفت، هریک از بخش ها به صورت تخصصی روی این حوزه کار کردند و آن را به صنعت رساندند.
تامین داخلی کنجاله سویا
همچنین وحید مفتاحی زاده عضو هیات علمی گروه علوم باغبانی دانشگاه اردکان و مدیرعامل شرکت خلاق صمغ سبز گوار کویر نیز در این جلسه با اشاره به تجربه کار گروهی و فناورانه در دوره پنجم طرح احمدی روشن،گفت: در این طرح قرار بود که کنجاله گیاه گوار با کنجاله سویا برای خوراک دام و طیور جایگزین شود و با توجه به اهمیت خوراک دام برای تامین امنیت غذایی مورد توجه قرار گرفت.
وی افزود: چیزی حدود ۲.۵ میلیون تن واردات کنجاله سویا به عنوان اصلی ترین منبع پروتئینی خوراک دام داریم و همواره این دغدغه مطرح بود که چرا این میزان از غذای دام باید از دوردست ترین منابع وارد شود. طرح احمدی روشن افقی را فراروی ما قرار داد تا قدمی برای کمک به رفع این مشکل برداریم.
به گفته این فعال دانشبنیانی، در کشوری مانند هند ۴.۵ میلیون هکتار گیاه گوار کشت می شود و مناسب برای کشت در شرایط سخت اقلیمی و یکی از گزینه های اقتصادی و کم هزینه برای مصرف در خوراک دام است.
وی ادامه داد: موضوعی که روی آن کار کردیم آن چنان با فناوری بالا نیست؛ اما ناظر به رفع یکی از نیازهای کشور است و باید در رویکردهایمان رفع نیازهای کشور را در نظر بگیریم و بر همین اساس کشت و توسعه گیاه گوار را که کاربردهای گسترده ای در صنایع داروسازی، غذایی، نساجی، آرایشی بهداشتی و صنعت نفت دارد، در دستور کار قرار دادیم.
به گفته مفتاحیزاده، در دوره پنجم طرح احمدی روشن دانشجویانی از گرایش های مختلف کشاورزی، زیست شناسی، باغبانی، بهداشت، تولید، شیمی و بازرگانی گرد هم آمدند. در این گروه نظم و انضباط و دغدغه مندی حائز اهمیت بود و زمان ویژه ای به این کار اختصاص یافت. فضای کار در ایران می طلبد که در تخصص خود عمیق اما در سایر حوزه ها هم تسلطی داشته باشید. بنابراین این گروه فناور، در تمامی بخش های خط تولید نقش آفرین شد.
وی افزود: نتایج کار بر روی انواع دام و طیور نتایج ارزشمندی را به دنبال داشت و نشان داد به طور کامل می تواند نیاز به کنجاله سویا از طریق کنجاله گوار تامین شود این در حالی است که زمان و هزینه کشت و برداشت آن به مراتب پایین تر از کنجاله سویا خواهد بود.در حال حاضر دو خط تولید پودر و کنجاله گوار در کشور راه اندازی شده است
به گفته این فناور، تا به امروز فعالیت های زیادی در راستای شناخت بازار و نیاز مشتریان صورت گرفته است. با توجه به بینش های حاصل شده از تحقیقات استراتژی بازاریابی تدوین و زمینه ساز شکل گیری شرکت خلاق در حوزه گوار شد. امروز اثبات شده است که کنجاله گوار به راحتی می تواند جایگزین کنجاله سویا شود و خواهشم این است که سیاستگذاری در حوزه تامین خوراک دام به این حوزه نیز توجه و اعتماد داشه باشد.
وی معتقد است که پنجمین دوره طرح احمدی روشن گام بزرگی در اشاعه تعلیم و تربیت و بسط و توسعه علم و دانش در کشور محسوب می شود و باید در این طرح، دو بال تخصص و تعهد مورد توجه قرار بگیرد و کارهای تخصصی و کارهای فرهنگی، توام با یکدیگر پیش برود. مهم ترین دستاورد این طرح، شناخت نیروی انسانی توانمند و منسجم و فعالیت بود و بهترین فضا برای تولید، سرمایه گذاری و رفع نیازی از کشور صورت گرفت.